Ομιλία του Υπουργού Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας κ. Πρόδρομου Γ. Προδρόμου στη συνέντευξη Τύπου για την 9η Υπουργική Σύνοδο για το Περιβάλλον στην Ευρώπη
Τετάρτη, 28 Σεπτεμβρίου 2022, 11:30 π.μ.
Συνεδριακό Κέντρο «Φιλοξενία»
Χαίρομαι που είμαι μαζί σας σήμερα για την ενημερωτική συνάντηση με τα μέσα ενημέρωσης που έχει ως αντικείμενο την 9η Υπουργική Σύνοδο για το Περιβάλλον στην Ευρώπη που θα γίνει στην Κύπρο μεταξύ 5 και 7 Οκτωβρίου.
Σας ευχαριστώ για την παρουσία σας και θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι πρόκειται πραγματικά για ένα εξαιρετικά σημαντικό γεγονός. Μια τέτοια σύνοδος διεξάγεται για πρώτη φορά όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και στη Μεσόγειο -και αυτό έχει την ιδιαίτερη σημασία του καθότι, ως γνωστό, η περιοχή μας είναι από τις πιο ευάλωτες απέναντι στην κλιματική κρίση.
Αντιλαμβάνεται κανείς τη σημασία που έχει διεθνώς αυτή η σύνοδος αφού έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον 63 χωρών. Πρόκειται για Σύνοδο της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη, των Ηνωμένων Εθνών. Θα έχουμε συμμετοχή από τις ευρωπαϊκές χώρες και τη Μεσόγειο βεβαίως, αλλά και από την Αφρική και την Ασία, συμπεριλαμβανόμενης και της Μέσης Ανατολής. Τόσο διότι η συμμετοχή σε αυτή την επιτροπή των Η.Ε. ξεπερνά άλλους ορισμούς της Ευρώπης, αλλά και λόγω ενδιαφέροντος.
Σε επτά μέρες από σήμερα, η Κύπρος θα βρίσκεται στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος και εδώ θα ληφθούν αποφάσεις και θα υιοθετηθούν στρατηγικές για τρεις άξονες νευραλγικής σημασίας:
- την κυκλική οικονομία,
- τον αειφόρο τουρισμό,
- την εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη.
Φιλοξενούμε εβδομήντα και πλέον υψηλούς προσκεκλημένους από όλο κόσμο, Υπουργούς, Υφυπουργούς, Γενικούς Γραμματείς διεθνών και περιφερειακών οργανισμών. Χίλιους εθνικούς αντιπρόσωπους και εκπρόσωπους από την κοινωνία των πολιτών, την πανεπιστημιακή κοινότητα, τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Θα συναντηθούμε όλοι εδώ για να αποφασίσουμε, να υιοθετήσουμε και να δεσμευτούμε ότι από τα λόγια θα περάσουμε στις πράξεις. Πράξεις οι οποίες μέσα από τη Σύνοδο θα πάρουν τη μορφή δέσμευσης των χωρών για να εφαρμόσουν τις πολιτικές που αφορούν τους τρεις βασικούς άξονες της Συνόδου. Είναι πράγματι επείγουσα ανάγκη να περάσουμε από τις διακηρύξεις και τους λόγους, στις πράξεις.
Η Σύνοδος αυτή διεξάγεται κάθε πέντε χρόνια και αποτελεί τη μεγαλύτερη πολιτική πλατφόρμα επικοινωνίας των χωρών που ανήκουν στην Οικονομική Επιτροπή για την Ευρώπη των Ηνωμένων Εθνών, σε ό,τι αφορά τα θέματα του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης. Ξεκίνησε πριν τριάντα χρόνια στο Dobris της Τσεχοσλοβακίας. Εδώ στη Λευκωσία, 30 χρόνια μετά, η 9η Υπουργική Σύνοδος αποκτά και ένα συμβολικό χαρακτήρα. Επιδιώκει να περάσει το μήνυμα ότι είναι αναγκαία η ουσιαστική συνεργασία των χωρών, όσο ποτέ άλλοτε προηγουμένως, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τη μεγαλύτερη πρόκληση του πλανήτη, που δεν είναι άλλη από την επιβίωσή του. Το μήνυμα είναι ότι η δράση μας για το περιβάλλον, η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, δεν μπορεί παρά να είναι συλλογική.
Η συγκεκριμένη Σύνοδος είναι διυπουργική, διοργανώνεται από την Κυπριακή Δημοκρατία με τη συνεργασία της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη, και τελεί υπό την υψηλή εποπτεία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη.
Κυρίες και Κύριοι,
Να μου επιτραπεί, ως Υπουργός Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, να μιλήσω για τη σημασία της Συνόδου όσον αφορά στην εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη, στο πλαίσιο πάντα της περιφερειακής συνεργασίας. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη με την έννοια ότι θα συζητηθεί στο πλαίσιο της Συνόδου το νέο πλαίσιο Στρατηγικής για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Αυτή η Στρατηγική Εκπαίδευσης επικεντρώνεται στην επίτευξη των στόχων της Παγκόσμιας Ατζέντας 2030 και λαμβάνει υπόψη όλες τις άλλες παράλληλες περιφερειακές και διεθνείς πολιτικές που αφορούν στην ποιότητα στην εκπαίδευση, με τελικό σκοπό να δημιουργούμε εκπαιδευτικούς οργανισμούς που θα ενδυναμώνουν τους νέους και την κοινωνία πολιτών στα θέματα της αειφορίας. Στοχεύουμε σε εκπαιδευτικούς οργανισμούς, σχολεία και άλλες δομές, που θα στηρίζουν ουσιαστικά την προσπάθεια για τη δημιουργία αειφόρων, δίκαιων και ευημερουσών κοινωνιών.
Το περιβάλλον και οι στόχοι της αειφόρου ανάπτυξης αποτελούν τη μεγαλύτερη πρόκληση της ανθρωπότητας. Είναι προϋπόθεση της ίδιας της ύπαρξής μας. Εξάλλου, τις συνέπειες της υποβάθμισης και της καταστροφής του περιβάλλοντος τις βιώνουμε όλοι. Τις βιώνουμε συλλογικά, ως κοινωνίες, αλλά και ατομικά με τρόπο απτό, οι πολίτες.
Η εκπαίδευση αποτελεί την ελπίδα, αλλά και την κινητήριο δύναμη για δράση. Η Σύνοδος αυτή είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για να βρεθούμε από κοντά και είναι ευτυχές το ότι μπορεί τώρα να γίνει με φυσική παρουσία, μετά την αποξένωση που επιβλήθηκε για λόγους πανδημίας. Να βρεθούμε, λοιπόν, να αλληλεπιδράσουμε, να δεσμευτούμε για μια διεθνή και περιφερειακή συνεργασία και να ενώσουμε δυνάμεις για ένα καλύτερο κόσμο. Ιδιαίτερα, όμως σε αυτή τη Σύνοδο, ξεχωριστή θέση έχει η Νεολαία. Πέραν των 60 οργανισμών νεολαίας θα συμμετέχουν στις Υπουργικές συζητήσεις και θα καθορίσουν αποφασιστικά τον δικό τους ρόλο ως συμμέτοχοι στο σχεδιασμό των πολιτικών μας.
Επιτρέψτε μου να εκφράσω ευαρέσκεια για το πολύ υψηλό επίπεδο εκπροσώπησης, αλλά και τον μεγάλο αριθμό συμμετοχών. Με τα δεδομένα που έχουμε είναι μια από τις μεγαλύτερες διεθνείς διοργανώσεις που έγιναν ποτέ στην Κύπρο. Σημειώνω ακόμα ότι η διεξαγωγή της Συνόδου στη Μεσόγειο αποτελεί επίσης μια εξαιρετική ευκαιρία για τις χώρες της περιοχής, ώστε να έχουμε μια δυναμική παρουσία. Προκύπτει έτσι η ευκαιρία για να ενδυναμώσουμε τη συνεργασία μας στο μεσογειακό επίπεδο -στον τόσο ευαίσθητο περιβαλλοντικά αυτό χώρο- όπως επίσης και τη συνεργασία μας με χώρες από άλλες περιφέρειες. Παράλληλα, με την ευκαιρία της Συνόδου θα διεξαχθεί και η Υπουργική Συνάντηση Yψηλού Επιπέδου των Υπουργών Παιδείας της Μεσογείου. Στόχος της είναι η υιοθέτηση της Μεσογειακής Στρατηγικής για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη 2030 και η δέσμευση μας για κοινή πορεία στη βάση αυτής της στρατηγικής.
Η 9η Υπουργική Σύνοδος για το Περιβάλλον στην Ευρώπη είναι μια πολυεπίπεδη σύνοδος την οποίας ο σχεδιασμός ήταν ιδιαίτερα απαιτητικός. Πέρα από τις Υπουργικές Συναντήσεις στο πλαίσιο της Συνόδου θα διεξαχθούν 40 παράλληλες συνεδρίες με την ίδια θεματολογία. Παράλληλα ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και στον Πολιτισμό, στη σχέση του με το Περιβάλλον. Είναι σημαντικό ότι εννιά διακεκριμένοι και βραβευμένοι δημιουργοί από τις χώρες που συμμετέχουν στη Σύνοδο έχουν παραχωρήσει έργα τους, περιβαλλοντικά ντοκιμαντέρ, τα οποία θα προβάλλονται καθ’ όλη της διάρκεια της Συνόδου. Ενώ το Σάββατο θα υπάρξει δωρεάν προβολή τους για το ευρύτερο κοινό στον χώρο της Συνόδου.
Προγραμματίσαμε, όπως ταιριάζει, μια επιβλητική -φαντασμαγορική θα έλεγα- τελετή έναρξης που είναι εμπνευσμένη από την αγροτική ζωή της Κύπρου. Παραπέμπουμε έτσι όχι μόνο στην αυτόδηλη σύνδεση της αγροτικής ζωής και οικονομίας με το περιβάλλον, αλλά και σε ένα κόσμο που εκ των πραγμάτων σεβόταν περισσότερο το περιβάλλον. Προβλέφθηκε ακόμα και δυναμική παρουσία παιδιών από δημοτικά σχολεία της Κύπρου, που θα πλαισιώσουν τις εργασίες της Συνόδου. Σημειώνω ακόμα ότι θα λειτουργήσει παράλληλη έκθεση, με 16 εκθέτες που θα παρουσιάσουν καινοτόμα εκπαιδευτικά υλικά και τεχνολογίες. Μεταξύ τους βεβαίως συγκαταλέγεται και το Υπουργείο Παιδείας.
Μπορείτε να αντλήσετε περισσότερες πληροφορίες για τις εργασίες της Συνόδου από τη σχετική Ιστοσελίδα, www.nicosiaefe.gov.cy.
Ωστόσο, πρέπει να σημειώσουμε ότι μια τέτοια Σύνοδος δεν θα μπορούσε να καταστεί εφικτή αν σε αυτή την προσπάθεια δεν υπήρχε ευρεία συμμετοχή και συνέργεια από διάφορα Υπουργεία, Τμήματα και Υπηρεσίες του δημόσιου τομέα, αλλά και ιδιωτικούς φορείς. Η ευθύνη και το ειδικό βάρος της προετοιμασίας ήταν στο Υπουργείο Παιδείας, με τη συνεργασία του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Δεν μπορεί όμως να μην γίνει ειδική μνεία στην Εθνική Γραμματεία της Συνόδου που αποτελείται από εκπροσώπους των Υπουργείων Εξωτερικών, Εσωτερικών, Δημοσίων Έργων και Μεταφορών, του Υφυπουργείου Τουρισμού, του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών, του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου και της Αστυνομίας. Η Εθνική Γραμματεία εργάστηκε πραγματικά άοκνα και με μεγάλη επιμέλεια σε αυτή την προσπάθεια. Επιτρέψτε μου να τους ευχαριστήσω δημόσια.
Οφείλω ακόμη να ευχαριστήσω την Hermes Airport, η οποία στήριξε αυτή την προσπάθεια συμβάλλοντας σημαντικά στην προβολή της Συνόδου. Όπως ακούω από ταξιδιώτες που διακινήθηκαν αυτές τις μέρες από τα αεροδρόμια μας η προβολή είναι ήδη αντιληπτή.
Ευχαριστίες οφείλονται και στο Ινστιτούτο Κύπρου, το οποίο παραχώρησε τους χώρους του για τις παράλληλες Συνεδρίες και στο Υφυπουργείο Τουρισμού, που ανέλαβε την διοργάνωση των εκδρομών και τα αναμνηστικά δώρα για τους συνέδρους. Ιδιαίτερη είναι ακόμα η συμβολή του Επιτρόπου του Πολίτη, του φίλου μας Παναγιώτη Σεντώνα και όλων των εθελοντών που κινητοποιήθηκαν μαζί του.
Δεν θα μπορούσε ωστόσο να μην κάνω ειδική μνεία στη Μονάδα Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, η οποία ανέλαβε όλη την ευθύνη συντονισμού και προετοιμασίας της Συνόδου. Μια ομάδα ανθρώπων οι οποίοι πριν τέσσερα χρόνια, όταν ξεκινούσε αυτή η προσπάθεια, στήριξαν με αφοσίωση και δημιουργικό πάθος την υποψηφιότητα της Κύπρου και, τώρα, τέσσερα χρόνια αργότερα ολοκληρώνουν την προσπάθεια. Ειδικότερα μάλιστα ευχαριστώ και συγχαίρω την επικεφαλής της Μονάδας, την Αραβέλλα Ζαχαρίου, που είναι όχι μόνο η ψυχή, αλλά και ο κινητήριος μοχλός της όλης προσπάθειας και η οποία εκτός από τον τομέα του σχεδιασμού της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και των Προγραμμάτων για την Εκπαίδευση για αειφορία, έχει αναπτύξει και σπουδαίες οργανωτικές ικανότητες.
Σε επτά μέρες ολοκληρώνεται ένας κύκλος προετοιμασιών και ανοίγει ο κύκλος των εργασιών της Συνόδου. Δηλαδή της ουσιαστικής δράσης για το περιβάλλον. Για να κάνουμε πράξη μαζί, σε διεθνές επίπεδο, αυτά που θα υιοθετήσουμε εδώ στην Κύπρο. Για να εφαρμόσουμε πολιτικές και δράσεις που χρειάζονται για να προλάβουμε να σώσουμε το περιβάλλον μας, αλλά και να στερεώσουμε σε μόνιμη βάση μια συνείδηση σεβασμού, συνύπαρξης, αειφορίας.
Η Κύπρος και η Μεσόγειος αναμένουν να καλωσορίσουν από τις 5 μέχρι τις 7 Οκτωβρίου χώρες από όλες τις περιοχές της γης, σε μια συνάντηση που θέλουμε να αναδειχθεί ως μια μεγάλη συνέλευση, αλλά και γιορτή μαζί για το περιβάλλον και τον πλανήτη μας. Σε αυτό το τεράστιο στοίχημα, την πρόκληση που κανείς και καμιά χώρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνη της, θα ενώσουμε τις δυνάμεις μας, εδώ στη Λευκωσία, για το περιβάλλον, την εκπαίδευση και την αειφόρο ανάπτυξη.
